Önceki yazılarımızda mitoloji kavramına giriş yapıp, uygarlıklara göre mitoloji türlerini incelemiştik. Bu yazımızda da sadece Yunan mitolojisini ele alıp, aynı zamanda Yunan mitolojisi tanrıları, hikâyelerini ve görevlerini anlatacağız. Dilerseniz gelin başlayalım.
Yunan Mitolojisi Nedir?
Yunan mitolojisi evrenin yaratılış süreci ile birlikte tanrı, tanrıça ve kahramanların yaşayışlarını konu alan hikâyeleri ve öğretileri içerir. Üstelik bu mitolojinin Eski Yunan dilinin temelini oluşturduğunu da söyleyebiliriz. Günümüzde ulaştığımız kaynaklar ise bu efsane ve masalların o dönemlerde mythos yazarı şeklinde tanımlanan derleyiciler tarafından meydana getirilen yeni halleridir. Yunan Mitolojisi pek çok Avrupa Mitolojisini hatta Yakın Doğu Mitolojisini etkilemesi sebebiyle son derece önemlidir. Türk Yunan Tanrılarını Romalılarında kabul ettiği ve farklı isimler kullandıkları bilinir.
Ayşe Aycan Arıcan
Yunan Mitolojisi Tanrıları ve Yaratılış
Yunan mitolojisinin başlangıcında sonsuz boşluk şeklinde anılan Khaos yer almaktaydı. Bu boşluktan ise sırasıyla var olan tanrıları ise şu şekilde sıralayabiliriz;
- Gaia: Toprak Ana
- Tartaros: Ölüler Ülkesinin En Derin Yeri
- Eros: Aşk
- Erebos: Yer Altı Karanlığı
- Nkys: Gece
- Esir: Dünyayı Saran Işıklı Tabaka
- Hemera: Gun
Gaia Khaos’tan çıkarak tek başına Uranüs (Gökyüzü) ve Pontus’u (Denizler) doğurarak ardından da dağları yaratır. Sonrasında Pontus ve Uranüs birleşerek, evreni Yunan tanrıları ile doldurmaya başlar. Uranus’la birleşiminden Krios, Okeanos, Hyperion, Koios, Kronos ve İapetos adında 6 erkek tanrı, Theia, Themis Phoebe, Rhea, Tethys, Mnemmosyne ve üç kyklop isminde 6 dişi tanrı, Steropes ( Şimşek), Arges ( Yıldırım), Brontes (Gök Gürültüsü) ve yüz kollu şeklinde nitelendirilen Hekatonkheirler, Briareus, Kottos ve Gyes doğar. Bu saydığımız 12 tanrı Yunan mitolojisinde titanlar diye geçer.
sanatperver Admin
Antik Yunan Tanrıları Kimlerdir?
Dünyayı yönetebilmek adına eski ve yeni nesil tanrılar arasında Titonamacy’den sonra, tanrılar Yunanistan’da en yüksek dağ olan Olimpos Dağı’nı ikametgah olarak seçmiştir. Liderleri Zeus’tu ve Hera’da onun kız kardeşiydi. On iki Olimpiya tanrısı da Zeus ve kardeşlerinin yanında daha sonra doğan Zeus’un birkaç çocuğundan oluşmaktaydı. İnsanlarda tanrıları kendi içlerinde tanımlayarak, onlara insani değerler yüklediler. Bu tanrıları tek tek aşağıdaki gibi açıklayabiliriz;
Zeus
Hem yeryüzünün hem de gökyüzünün tanrısı olan Zeus’un sembolleri boğa, meşe ve kartaldı. Büyük ablası Hera’yla evlenmiş olmasına rağmen, rivayetlerde pek çok ölümlü kadın başka tanrıça ve nymphlerle sıkça onu aldattığını belirttiği görülebilir. Resimlerinde ve heykellerinde tahtında oturan orta yaşlı bir adam, şimşek attı ya da ceza sembolü olarak tasvir edilmiştir.
sanatperver Admin
Hera
Yunan mitolojisinde adını en sık duyduğumuz Hera, Tanrıların kraliçesiydi. Orta yaşlı olmasına rağmen büyüleyiciliğini koruyan bir kadın olarak resmedilmiştir. Ayrıca hem kadınların hem de evliliğin koruyucusu görevini üstlenmekteydi. Karakteri oldukça kıskançtı ve Zeus’un aldatıcılığını öğrendiğinde metresleri çok acı çekmekteydi. Sembolü tavus kuşudur. Efsanelere göre de Hera aynı zamanda Amazonların koruyucusuydu.
Posedion
Posedion denizlerin ve depremlerin tanrısıydı. Antik Yunan’da hayran kitlesi son derece yoğundu. Pek çok denizi içine alan bir deniz gücüne sahip olduğu için de Posedion bu şehirlerin koruyucusu görevini üstlendi. Suyun nymphleri ile çiftleşerek çocuk sahibi olduğu bilinir. Posedion’un sembolleri ise yunus, balık, at ve uç oklu mızrak idi. Resimlerde ve heykellerde at arabasını dışarı atmış adam şeklinde tasvir edilmektedir.
Hades
Zeus’un kardeşleri arasında yer alan Hades, ölüleri temsil eden Yeraltı Dünyası’nın yöneticisi konumundaydı. Eski çağlarda yaşayan insanlar onu beyaz saçlı ve sakallı yaşlı bir adam olarak tasvir etmişlerdir. Krallığı da yeryüzünde bulunmuştur. Hile yoluyla tanrıça Demeter’in güzel kızı Persephone ile evlenmiştir.
Hestia
Hanedanın tanrıçası olan Hestia, Antik Yunanlılar için en soylu ve en sevimli tanrıçalar arasında yer almaktaydı. Ayrıca şehir ve aile arasındaki uyumu simgelemekteydi. Hestia hiçbir zaman evlenmemiştir. Tanrılar arasındaki tartışmalara dayanamayarak Olympus’u terk etmiş ve Olympus’taki yerini Dionysus’a verebilmek için daha sakin bir yerde yaşamaya gitmiştir.
Afrodit
Güzelliğin tanrıçası olan Afrodit, sonsuza dek hem genç hem de güzel kalmayı başarmıştır. Üstelik Afrodit ölümlülerle çok fazla ilişki kurmuştur. Zeus’la doğrudan bir bağlantısı yoktu. Olimposlu tanrılardan daha eski bir nesilden geldiğine inanılmaktadır. Bazı efsanelere göre Aphrodite’in Kıbrıs’taki Paphos veya Çuha adasının yakınında bulunan denizköpüklerinden doğduğu söylenmektedir.
Demeter
Doğanın ve bereketin tanrıçası olarak bilinen Demeter, yeryüzünde yaşam döngüsünü sürdürerek mevsimleri değiştirmiştir. Doğayı da bahar mevsiminde canlandırmıştır. Ayrıca Demeter, bir tane tahıl tutan heykellerde tasvir edilmiştir. Elefsenian Gizemleri çok önemli bir festival olup, her yıl Demeter ve kızı Persephone’ye adanmıştır.
Apollon
Apollon herkesin bildiğinin aksine Zeus’un kardeşi değil oğluydu. Apollon ve Artemis Zeus’un ölümlü bir kadından dünyaya gelen ikiz çocuklarıydı. Üstelik Apollon müzik, ışık, sanat, tıp, hakikat ve kehanet tanrısıydı. Yunan mitolojisinde Apollon; yakışıklı, genç ve duyarlı bir adam olarak anlatılmıştır.
Ayşe Aycan Arıcan
Artemis
Apollo’nun kardeşi olan Artemis son derece şiddetli bir kadındı. Sembolleri yay ve oklardı. Bu sebeple özellikle avcılıktan çok keyif alırdı. Artemis babasından kendisini evlendirip sınırlamamasını istemiş ve bekaretini de hayatı boyunca korumuştur.
sanatperver Admin
Ares
Zeus ve Hera’nın oğlu olan Ares, savaş tanrısıydı. Antik Yunan’da çok sevilen bir tanrıça olmadığı için fazla tapınağı yoktur. Ayrıca insanlar Ares’in öfkesinden korkarlardı.
Athena
Athena savaş tanrıçasıydı. Ancak şiddet yerine stratejik savaşı hedef almaktaydı. Bunun yanında adalet ve bilgelik tanrıçasıydı. Doğada da son derece asilliğini koruyan Athena hiçbir şekilde erkeklerle eşleşmemiş ve savaşla uğraşmıştır.
Hermes
Yunan mitolojisi tanrıları arasında yer alan Hermes, Zeus’un oğlu olmasının yanında tanrıların elçisiydi. Bu yüzden tanrıya ait tüm sırları bilmekteydi. Üstelik yer altı dünyasının da rehberiydi. Çobanlar, hırsızlar, yolcular, hatipler, tüccarlar ve yolcuların koruyucusu görevini üstlenmiştir.
Titanlar
Yunan mitolojisinde Titanlar Olimposlulardan önceki tanrılardı. İlkel tanrılar olan Üranüs ve Gaea’nın çocuklarıydı. Oceanus, Tethys, Theia, Hyperion, Phoebe, Rhea, Cronus, Themis, Crius ve İapetus titanlar arasında yer almaktaydı. Cronus babası Uranüs’ü tahttan indirmeyi başardıktan sonra titanların lideri olmuştur.
