Kokunun Dijitalleşme Serüveni: Koku Teknolojilerine Yakından Bakış
Kültür ve Dahası

Kokunun Dijitalleşme Serüveni: Koku Teknolojilerine Yakından Bakış

sanatperver Admin
sanatperver Admin

Teknolojinin kokusu size de gelmeye başladı mı? Artık bilgisayarlar görsel ve işitsel ipuçlarını okumakta giderek daha fazla ustalaşmaya başladı. Teknolojik gelişmeler doğrultusunda koku makineler tarafından algılanabilir bir hale gelebilir. Hepimiz dünyanın bir ucundan görüntülü bir şekilde görüşebiliyor ve sevdiklerimizi görebiliyorken neden onların kokularını da almayalım ki? Gelin koku teknolojileri hakkında gelişmeler nelermiş beraber bakalım.

Koku serimize ait olan diğer içeriklerimizi inceleyebilirsiniz.

Kültürlerin Ortak Mirası Mitolojik Kokular
Avrupa'dan Osmanlı'ya: Kokunun Tarihi Yolculuğu

Koku ve Teknoloji İkilisi Ne Zaman Bir Araya Gelecek?

Ses ve görüntünün kaydedilmesi ve yayınlanması kavramına çok alışkınızdır, ancak kokuları dijital olarak iletme fikri çoğumuz için bu durum imkânsız gözükebilir. Fakat bundan yüz sene öncesinde de küçük bir elektronik cihazla dünyanın bir ucundaki kişilerin saniyeler içinde bağlanıp kamera yardımıyla yüz yüze görüşebilmesi ne kadar uçuk görünüyorsa, bizlere de şimdi kokunun teknoloji yardımıyla bir yerden bir yere yollanması çok uzak geliyor.

Photo by okeykat / Unsplash

Her gün birçok yabancı kaynaklı teknoloji sitesinde yüzlerce makale yayınlanıyor. Üstelik çoğu teknoloji sitesi koku ve teknoloji ikilisini irdeleyip geleceğe yönelik tahminlerde bulunuyor. Nasıl bulunmasınlar?  Teknoloji o kadar büyük bir hızla gelişiyor ki, buna biz insanlar hemen ayak uydurabiliyoruz. Bu analizi gerçek anlamda gözlemlemek için gün içerisinde iletişim kuran insanlara birkaç dakika bakmamız yeterli olacaktır. Genelde hepimizin yaptığı gibi sıklıkla telefonumuzdaki maillerimize, sosyal medyada birkaç like aldığımızda iletilere odaklanıp muhabbetin konusunu bile kaçırdığımız olur. Neyse konumuza geri dönelim; teknoloji sayesinde sevdiğimiz kokulara ulaşabilir miyiz veya koku bizi tanımlayan yüz tanıma teknolojisi gibi uygulamaya konulabilir mi, yoksa bu ütopik bir hayal mi?

ConsumeraLab 2030 Yılında En Popüler Trendin Duyusal Deneyimler Olacağına Dair Bir Rapor Yayımladı

Ericsson’un tüketici trendleri üzerine hazırladığı ConsumerLab raporuna göre 2030 yılının en popüler trendi duyuların interneti olacak.

Özellikle koku ve tat duyuları üzerine çalışan ABD’li Aromyx şirketi, kokuların dijital olarak aktarılabilmesi için çalışmalarını sürdüren markaların başında yer alıyor. Bu duyuların algılanabilmesi için geliştirdiği Essense Chip adlı cihazının üzerinde koku reseptörleri bulunduruyor.

Singapur Devlet Üniversitesi'nden Nimesha Ranasinghe, tat alma duyusunun da dijital yolla aktarılabileceğini savunuyor. Ranasinghe, üniversitede ekibiyle birlikte bir elektrot geliştirdi. Bu elektrot, elektrik akımı yoluyla ve hafif sıcaklık değişiklikleriyle tuzlu, ekşi, acı ve tatlı tatları algılatabiliyor.

Nivea Birkaç Sene "Nose" Uygulamasını Tanıtmıştı

Şimdi geçmişe doğru bir yolculuğa çıkalım. Almanya merkezli güzellik ürünleri şirketi Nivea, birkaç sene önce insanların kötü koktuğunu algılayabilen ve "Burun” adı verilen bir ürünün tanıtımını başlatmıştı. Aslında bu ürün elektronik bir "Burun" gibi çalışan bir akıllı telefon kılıfı olarak tasarlanmış. "Burun" uygulamaya bağlandığında, kullanıcının yapması gereken şey telefonunu koltuk altına getirip uygulamanın çalışmasını beklemek. Vücut kokusunu algılayan uygulamada koku seviyesi, 4.000 farklı erkek kokusunun analizi ile formüle edilen bir algoritmaya dayanılarak belirlenmiş. Ürünün erkekler için geliştirilmesinin nedeni, erkek beyninin kokuyu algılayan kısmının, kadın beyninden yaklaşık yüzde 40 daha küçük olmasıymış. İşte bu yüzden erkekler her zaman nasıl koktuklarının  farkında olmayabiliyor. Bu uygulamanın kötü nefes testi, hatta zararlı gazları tespit etme gibi başka özellikleri de bulunuyor.

Kokuları Algılayan Bir Yenilikçi Bir Cihaz: NeOse Pro

Nivea'nın koku uygulaması ise bu alanda bir ilk değil. Aryballe şirketinin ürettiği NeOse Pro, çeşitli nesnelere ait kokuları algılayabilen, kaydedebilen ve tanıyan evrensel bir koku alma sensörü. İlk olarak "NeOse" prototipi olarak üretilen NeOse Pro, kokuları ucundaki küçük bir tüp yardımıyla algılıyor. Cihazın veri tabanında bulunan birçok farklı moleküle sahip kokular kimyasal sensörlerin sayesinde tespit edilebiliyor. 15 ila 30 saniye içinde bir mobil uygulama sayesinde kokunun profilini çıkaran NeOse, teknoloji-koku ekseninde büyük bir yenilik gibi gözüküyor.

Gelecekte Koku Teknolojileri Neler Olabilir?

  • Peki koku gelecekte nasıl bir yerde olacak hiç düşündünüz mü? "Koklayan telefonlar" sizin kokunuzla açılıp kapanabilir ki bu da büyük bir kolaylık olabilirdi. Ya da kokunuzu algılayan sensörlü kapılarla açılan evinizin dış kapıları sayesinde "Anahtar neredeydi yahu?" derdine kalıcı bir çözüm olurdu. Koku ile bir şeylerin açılıp kapanabilmesi o kadar mümkün ki, hakkında pekala binlerce teori üretebiliriz.
  • Ya da en sevdiğimiz kokulardan oluşan bir "oynatma listesi" oluşturabiliriz. Sevdiğiniz kişiyi mi özlediniz? Özlediğiniz kişiden kalan eski bir hatıra parçasına hiç gerek yok, çünkü kokusu bile yeter.
  • Belki de e-burun uygulamaları ile hastalıkları bile teşhis edebiliriz. Hastalığımızı teşhis etmek olası bir ihtimal. Eh bu durumda kanser hastası kişileri koklayan köpeklerin yeteneğinin ufak bir parçasına teknolojisi vasıtasıyla sahip olabiliriz.
  • Taze demlenmiş çay ya da menemen kokusuyla bizi uyandıran annemizden kokulu metin mesajları alan bir alarmımız bile olabilir.
  • Potansiyel bir suçlunun kokusunu algılayan bir teknoloji bile mümkün olabilir. Ütopya hayalleri kurarken bir anda kendimizi bir distopyanın içinde bulabiliriz, kim bilir?

Bahsettiğimiz olasılıklar elbet bir gün gerçekleşebilir, belki de hiç gerçekleşmeyebilir. Bu konuda tahmin yürütmek oldukça zor, ama olasılıkları hayal etmek de bir o kadar kolay. Kralların itibarlarını bile yıkıp yeniden inşa edebilen, dünyanın en büyük şehirlerini bile çekilmez kılan, senelerdir güzellik ve temizliğin tamamlayıcısı olarak anılmış kokunun insanların üzerlerinde yarattığı benzersiz duygular, teknolojinin gelişmesiyle beraber yok olacak mı yoksa teknoloji sayesinde kokuya ulaşabilecek miyiz? Peki kokuyu duyduğumuz andaki hissettiğimiz duygularımız da aynı kalacak mı?

Photo by Masha Kotliarenko / Unsplash

Sanırım birkaç sene içerisinde bunların olup olmayacağını hep beraber göreceğiz.