Roma rakamları, eski Roma’da Latin alfabesinden (I, V, X, L, C, D ve M) gelen harf kombinasyonlarını kullanan sayılardır. Sayılar, aşağıdaki sembollerin kombinasyonları ile temsil edilir.
Roma Rakamlarının Yazılışı Nasıldır?
Roma rakamları; harflerin belirli “temel” sayıları belirtmek için kullanıldığı ve rasgele sayıların daha sonra sembol kombinasyonları kullanılarak gösterildiği toplamalı (ve çıkarıcı) bir sistemdir. Ne yazık ki, Roma rakam sisteminin kökeni hakkında çok az şey bilinmektedir. Aşağıdaki tablo, Romen rakamlarında kullanılan Latin harflerini ve temsil ettikleri karşılık gelen sayısal değerleri vermektedir.

Roma rakamları yedi harf kullanır: 1, 5, 10, 50, 100, 500 ve 1000 sayılarını temsil etmek için I, V, X, L, C, D ve M harfleri kullanılır ve bu yedi harf binlerce sayı oluşturur.
- I = 1
- V = 5
- X = 10
- L = 50
- C = 100
- D = 1000
Roma rakamlarında, semboller farklı sıralarda çeşitli kombinasyonlara yerleştirilerek temsil edilir. Roma rakamlarında semboller daha sonra birbirine eklenir, örneğin III olarak yazılan I + I + I, 3’tür.
11 yazmak için X (10) ve I (1) ekleyip XI olarak yazmak gerekir.
Örneğin 22 sayısı için X ve X’i ve I ve I, yani XXII’yi eklemek gerekmektedir.
Roma rakamları genellikle en büyüğünden en küçüğüne ve soldan sağa sırayla yazılır, ancak üçten fazla aynı sembol asla arka arkaya bir araya gelmez. Bunun yerine, bir çıkarma sistemi kullanılır: daha büyük sayının önünde daha küçük bir sayı geldiğinde, bu sayının çıkarılması gerekir, bu nedenle IV 4 (5 – 1) ve IX 9 (10 – 1) olarak kullanılır.
Roma Rakamlarının Mantığına Yakından Bakış
Aşağıda 1 ile işlem yapılabilen olan 1’den 7’ye kadar sayılar bulunmakta olup her bir romen rakamının toplamı nasıl oluşturduğunu gösterir.
- 1 = I = 1
- 2 = II = 1 + 1
- 3 = III = 1 + 1 + 1
- 4 = IV = 5-1
- 5 = V = 5
- 6 = VI = 5 + 1
- 7 = VII = 5 + 1 + 1
Roma Rakamlarında Çıkarma İşlemi Nasıl Yapılır?
Romen rakamları çıkarma sistemi şu durumlarda kullanılır:
I, V ve X: IV (4) ve IX (9) ‘un önüne yerleştirilir.
X, L (50) ve C (100): XL (40) ve XC (90) ‘dan önce yerleştirilir.
C, D (500) ve M (1000) ‘den önce yerleştirilir: CD (400) ve CM (900).
Roma Rakamları Nerelerde Kullanılır?
Roma rakamları, modern dünyada hala çeşitli şekillerde kullanılmaktadır:
- Kraliyet ailesinden, imparatorlardan ve papalardan bahsederken (yani Kraliçe II. Elizabeth, Papa Benedict XVI)
- Yapım yılını işaretlemek için binalarda
- Saat yüzlerinde Kitap listelerinde
- Film veya TV programlarında üretim yılını göstermek için
Roma Rakamları Hakkında Önemli Not
Roma rakamları yazılırken aynı rakam 4 kez üst üste kullanılmaz. Bu nedenle 4 rakamı "IIII" şeklinde yazılamaz. Onun yerine "IV" kullanılır.

Roma Rakamları 1000’e Kadar
- 1- I
- 2- II
- 3- III
- 4- IV
- 5- V
- 6- VI
- 7- VII
- 8- VIII
- 9- IX
- 10- X
- 11- XI
- 12- XII
- 13- XIII
- 14- XIV
- 15- XV
- 16- XVI
- 17- XVII
- 18- XVIII
- 19- XIX
- 20- XX
- 21- XXI
- 22- XXII
- 23- XXIII
- 24- XXIV
- 25- XXV
- 26- XXVI
- 27- XXVII
- 28- XXVIII
- 29- XXIX
- 30- XXX
- 31- XXXI
- 32- XXXII
- 33- XXXIII
- 34- XXXIV
- 35- XXXV
- 36- XXXVI
- 37- XXXVII
- 38- XXXVIII
- 39- XXXIX
- 40- XL
- 41- XLI
- 42- XLII
- 43- XLIII
- 44- XLIV
- 45- XLV
- 46- XLVI
- 47- XLVII
- 48- XLVIII
- 49- XLIX
- 50- L
- 51- LI
- 52- LII
- 53- LIII
- 54- LIV
- 55- LV
- 56- LVI
- 57- LVII
- 58- LVIII
- 59- LIX
- 60- LX
- 61- LXI
- 62- LXII
- 63- LXIII
- 64- LXIV
- 65- LXV
- 66- LXVI
- 67- LXVII
- 68- LXVIII
- 69- LXIX
- 70- LXX
- 71- LXXI
- 72- LXXII
- 73- LXXIII
- 74- LXXIV
- 75- LXXV
- 76- LXXVI
- 77- LXXVII
- 78- LXXVIII
- 79- LXXIX
- 80- LXXX
- 81- LXXXI
- 82- LXXXII
- 83- LXXXIII
- 84- LXXXIV
- 85- LXXXV
- 86- LXXXVI
- 87- LXXXVII
- 88- LXXXVIII
- 89- LXXXIX
- 90- XC
- 91- XCI
- 92- XCII
- 93- XCIII
- 94- XCIV
- 95- XCV
- 96- XCVI
- 97- XCVII
- 98- XCVIII
- 99- XCIX
- 100- C
- 101- CI
- 102- CII
- 103- CIII
- 104- CIV
- 105- CV
- 106- CVI
- 107- CVII
- 108- CVIII
- 109- CIX
- 110- CX
- 150- CL
- 175- CLXXV
- 200- CC
- 250- CCL
- 275- CCLXXV
- 300- CCC
- 400- CD
- 450- CDL
- 500- D
- 550- DL
- 600- DC
- 700- DCC
- 800- DCCC
- 900- CM
- 901- CMI
- 905- CMV
- 904- CMIV
- 950- CML
- 1000- M
Kaynak: rapidtables.com