Sanat herhangi bir duyguyu, olguyu ya da varlığı ‘güzel’ gösterme kaygısı ve hemen her nesnenin, düşüncenin veya varlığın kadın eli değmiş hali, onu kuşkusuz daha iyi, daha biçimli ve daha estetik kılıyor. Bu açıdan bakıldığında günlük nesnelerin biçimlerinden soyut ürünlere dek geniş bir yelpazede, kadınlığın ve kadınsılığın zarafetini, muzipliğini ve zaten orada olanı güzelleştirip var ettiğini görüyoruz. Bu yazımızda dünyanın en önemli yaratıcı işlere imza atmış kadın tasarımcıları inceleyeceğiz.
Meşhur Logoyu Tasarlayan Yetenek: Carolyn Davidson
Mesela tüm zamanların en çok bilinen tasarımlarından birisi de Nike şirketinin logosudur. Bu dünyaca ünlü ve efsaneleşmiş logo o dönem kimsenin tanımadığı Carolyn Davidson tarafından çizilmiştir.
Dünyanın En Ünlü Tasarımcılarından Bir Tanesi: Paula Scher
Dünyanın en saygın tasarım şirketlerinden biri olan Pentagram’ın yaratıcı direktörü olan Paula Scher’in elinden çıkan kendine has tipografi mimarisi pek çok albüm kapağında kullanılmış ve neredeyse tamamı Grammy Ödülleri’ne aday olmuştur. Ayrıca Microsoft 8’in logosu, Swatch ve Netflix’in kullandığı onlarca afiş, poster ve ambalajı da tasarlayan sanatçı, tasarımı bir hikâye anlatım aracı olarak tanımlamaktadır.
İkonların Kraliçesi: Susan Kare
Öne çıkanları Macintosh, Apple ve Microsoft’ta yer alan ve devamında onlarca klavye platformunda kullanılan ikonların yaratıcısı Susan Kare, Solitaire oyununun kart destesini de tasarlamıştır. Grafiksel ara yüz kavramına işlevsellik ve evrensellik öğeleri kazandırdığı kabul edilen sanatçının, 6000’den fazla ikonun yaratıcısı olduğu kabul ediliyor.
Serigrafi Sanatçısı: Melissa Buchanan
Serigrafiye tamamen kendine özel bir yorum getirerek ‘yaratıklar’ yaratmada ustalaşmış olan Melissa Buchanan, afişlerde ve posterlerde verilmesi istenen bilgiyi hem renk hem de biçim özellikleriyle yeni baştan yaratıp, yumuşak hatlı ve fantastik varlıklarla mesajı iletiyor.
Minimalist Tasarımlar Ondan Sorulur: Cristina Celestino
Minimalist ve modern mobilyalardaki detayların hafifliği, sadeliği ve rahatlatan çizgileri, tasarımcı Cristina Celestino’nun yaşam tarzıyla ve hayalindeki hayat tahayyülüyle gerçeğe dönüşüyor. Sadece dünyaca ünlü otellerin ve tesislerin özel tasarımlarında değil, Ikea gibi üreticilerin de kendisine başvurduğu Celestino, moda-sanat-tasarım üçlüsünü ustalıkla bir araya getiriyor.
Bir Tasarım Efsanesi: Bertha Benz
Bertha Benz… Mercedes otomobillerin arkasındaki efsane isim olarak ilk Benz otomobillerinin görünümüne ve kullanılan malzemeye göre biçimsel fonksiyonlarına imza atan bir tasarımcı. Sadece bir ‘şekillendirici’ değil, aynı zamanda otomobillerin süspansiyon kontrollerini bizzat kendisi yapacak kadar da ‘sarsıntıya’ dayanıklı ve cesur bir kadın.
En Sevilen Tasarımların Yaratıcısı: Evans Hankey
Akıllı telefon kavramında hem işletim sistemi hem de tasarım özellikleriyle lider kabul edilen Apple / Iphone ürünlerinin tasarım ekibinde tam 24 resimleyici, grafik tasarımcı, endüstri mühendisi, bilgisayar mühendisi ve görsel uzman çalışıyor. Peki, bu ekibin başında kim var dersiniz? Iphone telefonların vazgeçilmez biçimsel özelliklerini nesilden nesle sürdürmeyi başaran bu takımın başında Evans Hankey bulunuyor.
Giyilebilir Teknoloji Denilince Akla Gelen İsim: Tyra Kozlow
Önümüzdeki dönem daha da yaygınlaşması beklenen giyilebilir teknolojinin göz alıcı kabul edilebilecek bir örneği olan ‘Ear Tech’; nabız, tansiyon, insülin ve glikoz değerlerinizi ölçen bir ürün ve tasarımcısı Tyra Kozlow’un bunca karmaşık ölçümleri böylesine şık bir küpeye sığdırmış olması hayranlık uyandırıyor.
Coinbase’in Tasarım Lideri: Connie Yang
Geleceğin finansal birimi olarak her geçen gün daha da önem kazanan dijital para birimi Coin sisteminin öne çıkan markalarından biri olan Coinbase’in Tasarım lideri de bir kadın; Connie Yang, Coinbase’in marka değerini, görsel iletişimini ve reklam stratejilerini yöneten bir başarı öyküsüne sahip. Coinbase’in kolay anlaşılır ve anlık veri içeren grafiklerini tasarlayan Connie Yang, ‘Tasarımlarımın gerçeğe dönene dek gerçek olup olmadıklarını ben de bilmiyorum’ diyor.
Göğsümüzü Kabartan Türk Tasarımcı: Melkan Gürsel
Ülkemizden de bir örnek vermek gerekirse, geçtiğimiz ay Almanya’da yayınlanmış olan ‘Mimaride Kadınlar’ isimli manifestoda, dünyaca ünlü kadın mimarlardan biri olarak kendisine yer verilen Melkan Gürsel’le övünebiliriz. Dakar Kongre Merkezi projesiyle hem çevreci, hem fonksiyonel ve hem de yerel motiflere saygı niteliğinde özelliklere sahip olan yapısıyla öne çıkan Melkan Gürsel, kadın eli değmiş tasarımlara bizlerden bir örnek teşkil ediyor.
Zihnimizde dolaşıp duran sayısız fikrin ve etrafımızı çepeçevre saran yüzbinlerce nesnenin bir biçime, şekle ve görsel niteliğe kavuşmasında kadınların bakış açısı yadsınamaz. Yetenekli, elleri pek mahir -çoğu yumuşak- hayat dolu ve ferah tasarımları ve eserleri o ellerden teslim almaya devam ediyoruz.
