Çikolatayı kim sevmez ki? Bazen en mutlu bazen de hüzünlü olduğumuz çeşit çeşit çikolata yeriz. Peki kahvenin en iyi eşlikçilerinden birisi olan çikolatanın tarihi merak ettiniz mi? Eğer merak ettiyseniz hiç uzatmadan açıklamak en iyisi olacaktır; çikolatanın tarihi antik Mayalara ve hatta daha önce güney Meksika’nın kadim halkı Olmeklere kadar dayanır! Evet, çikolata aslında binlerce yıllık bir geçmişe sahiptir! Günümüzde çikolata kelimesi, tatlı şekerlemelerin imgelerini çağrıştırabilir, ancak bugünün çikolatası, geçmişin çikolatasına çok çok az benzemektedir. Tarihin büyük bir bölümünde çikolata; tatlı, yenilebilir bir yiyecek maddesi olarak değil, saygı duyulan ama acı bir içecek muamelesi görüyordu.
Çikolata Nasıl Yapılır?
Çikolata, Orta ve Güney Amerika’ya özgü kakao ağaçlarının meyvesinden elde edilir. Bu kakao meyvelerine “bakla” denir ve her bir bakla yaklaşık 40 kakao çekirdeği içerir. Çekirdekler, kakao çekirdekleri oluşturmak için kurutulur ve kavrulur.
Çikolatayı Kim İcat Etmiştir?
Kakaonun tam olarak ne zaman sahneye çıktığı veya onu kimin icat ettiği hakkında çeşitli görüşlerdir vardır. Smithsonian Ulusal Amerikan Kızılderili Müzesi’nin kültürel sanatlar küratörü Hayes Lavis’e göre, M.Ö.1500 yıllarından kalma antik *Olmek kaplarında çikolata ve çayda bulunan uyarıcı bir bileşik olan teobromin izleri keşfedilmiştir.
Aynı zamanda Olmeklerin tören içeceği yapmak için kakao kullandığı düşünülüyordu. Bunun yanı sıra yazılı bir tarihe sahip olmadıkları için, karışımlarında kakao çekirdeklerini mi yoksa sadece kakao kabuğunun etini mi kullandıklarına dair farklı görüşler vardır.
*Olmekler, kendilerinden sonraki Aztek ve Maya gibi medeniyetleri derinden etkileyen, önemli bir erken dönem Mezoamerika (Meksika ve Orta Amerika) medeniyetidir.
Mayalar ve Çikolata İlişkisi
Olmekler kakao bilgilerini sadece çikolata tüketmekle kalmayan Orta Amerika Mayalarına aktarmış ve Mayalar da bu meyveye büyük bir saygı duymuşlardır. Hatta Maya yazılı tarihinde kutlamalarda ve önemli işlemlerin sonuçlandırılmasında kullanılan çikolatalı içeceklerin kayıtlarına rastlanmaktadır.
Maya kültüründe çikolata çok önemliydi fakat bu meyveye sadece zenginler ve güçlüler için değildi; herkes çikolataya ulaşabilirdi. Birçok Maya evinde, her öğün çikolata tüketilirdi. Maya çikolatası kalın ve köpüklüydü ve genellikle acı biber, bal veya su ile karıştırılırdı.
sanatperver Admin
Para Birimi Olarak Kakao Çekirdeklerini Kullanılırdı
Aztekler çikolata hayranlığını başka bir seviyeye taşıdı. Kakaonun kendilerine tanrıları tarafından verildiğine inanıyorlardı. Mayalar gibi, süslü kaplarda sıcak veya soğuk, baharatlı çikolatalı içeceklerin kafeinli tadını çıkardılar, ama aynı zamanda yiyecek ve diğer malları satın almak için para birimi olarak kakao çekirdeklerini kullandılar. Aztek kültüründe kakao çekirdeklerinin altından daha değerli olduğu düşünülürdü.
Aztek çikolatası çoğunlukla üst sınıfların savurganca tükettikleri bir yiyecekti, ancak alt sınıflar zaman zaman düğünlerde veya diğer kutlamalarda çikolatayı tüketirlerdi.
Çikolatayı İlk Keşfeden Batı Ülkesi: İspanya
Çikolatanın ilk olarak İspanya’ya geldiği kabul edilmesine rağmen, çikolatanın Avrupa’ya ne zaman ulaştığına dair çelişkili haberler var. Bazı kaynaklar Kristof Kolomb’un kakao çekirdeklerini Amerika’ya yaptığı bir yolculukta bir ticaret gemisini durdurduktan sonra keşfettiğini ve 1502’de onunla birlikte İspanya’ya getirdiğini söyler.
Başka bir hikayede de İspanyol fatih Hernan Cortes’in Montezuma’nın sarayındaki Aztekler tarafından çikolata ile tanıştırıldığını anlatılır. Kaşifin kakao çekirdekleriyle İspanya’ya döndükten sonra, sözde çikolata bilgisini iyi korunmuş bir sır olarak sakladığından bahsedilir. Üçüncü bir hikayede ise, Guatemalalı Mayaları 1544’te İspanya Kralı II. Philip’e huzuruna çıkaran rahiplerin de kakao çekirdeklerini krala hediye olarak getirdikleri anlatılır.
1500’lerin sonunda çikolata İspanyol mahkemesi tarafından da çok sevildi ve kabul gördü. Hatta 1585 yılında İspanya çikolata ithal etmeye bile başladı. İtalya ve Fransa gibi diğer Avrupa ülkeleri Orta Amerika’nın bazı kısımlarını ziyaret ederken, kakaonun varlığını keşfettiler.
Ve çok geçmeden çikolata çılgınlığı Avrupa’ya yayıldı. Çikolataya olan yüksek taleple birlikte binlerce kölenin çalıştığı çikolata tarlaları meydana geldi.
Fakat Avrupa'lı damaklar geleneksel Aztek çikolatalı içecek tarifinden memnun değildi. Şeker kamışı, tarçın ve diğer yaygın baharat ve aromalarla kendi sıcak çikolata çeşitlerini yapmaya başladılar.
Bu popülerliğin ardından zenginler için birer moda merkezi haline gelen çikolata evleri Londra, Amsterdam ve diğer Avrupa şehirlerinde ortaya çıktı.
Amerikan Kolonilerinde Çikolata
Peki dünyanın en çok çikolata tüketilen ülkelerinden birisi olan Amerika, çikolata ile ne zaman tanışmıştır? Çikolata, 1641’de bir İspanyol gemisiyle Florida’ya getirilmiştir. Amerika’daki ilk çikolata dükkanının 1682’de Boston’da açıldığı söylentiler arasında yer alıyor. Çikolatayı çabucak benimseyen yeni Amerika’da takvimler 1773 yılını gösterdiğinde, kakao çekirdekleri önemli bir Amerikan kolonisi ithalatı haline gelmiş ve çikolatadan her sınıftan insan faydalanmaya başlamıştı.
Çikolata bir zamanlar o kadar değerliydi ki Amerikan Bağımsızlık Savaşı sırasında askerlere erzak olarak çikolata, bazen de para yerine ödeme olarak çikolata verilmiştir. (Çikolata, İkinci Dünya Savaşı sırasında askerlere erzak olarak da sağlandı.)
Dünya ilk olarak çikolata ile nasıl tanıştı?
-
Çikolata Avrupa’da ilk ortaya çıktığında, yalnızca zenginlerin tadını çıkarabileceği bir lükstü. Ancak 1828’de Hollandalı kimyager Coenraad Johannes van Houten, suyla karıştırılması daha kolay bir toz çikolata yapmak için kakao çekirdeklerini alkali tuzlarla işlemenin bir yolunu keşfetti.
-
Süreç, “Hollanda işleme” olarak tanındı ve üretilen çikolata kakao tozu veya “Hollanda kakaosu” olarak adlandırıldı.
-
Van Houten sözde kakao presini de icat etti, ancak bazı raporlar makineyi babasının icat ettiğini belirtiyor. Kakao presi, kakao yağını kavrulmuş kakao çekirdeklerinden ayırdı ve çok çeşitli lezzetli çikolata ürünleri oluşturmak için kullanılan kakao tozunu kolayca yaptı.
-
Hem Hollandalı işleme hem de çikolata presi, çikolatayı herkes için ekonomik hale getirmeye yardımcı oldu. Aynı zamanda çikolatanın seri üretime geçmesi için de kapıyı açtı.
Endüstriyel Çikolatayı Üreten İlk Marka: Nestle
19. yüzyılın büyük bölümünde, çikolata bir içecek olarak kullanıldı; sık sık su yerine süt eklenirdi. 1847’de İngiliz çikolatacı J.S. Fry and Sons, şeker, çikolata likörü ve kakao yağından yapılmış bir hamurdan kalıplanmış ilk çikolatayı yarattı.
İsviçreli çikolatacı Daniel Peter, 1876’da sütlü çikolata oluşturmak için çikolataya kurutulmuş süt tozu eklediği için itibar görmektedir. Ancak arkadaşı Henri Nestle ile çalışıp Nestle Company’yi kurup sütlü çikolatayı birkaç yıl sonra tüm dünyada ulaşılabilir hale getirdiler
Çikolata, 19. yüzyılda uzun bir yol kat etmişti, ancak yine de çiğnemek zordu. 1879’da bir başka İsviçreli çikolatacı Rudolf Lindt, çikolatayı karıştırıp havalandıran makineyi icat ederek ona diğer malzemelerle iyi karışan pürüzsüz, ağızda eriyen bir kıvam vermiş oldu.
19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında, Cadbury, Mars, Nestle ve Hershey gibi aile çikolata şirketleri, tatlı ikramlara yönelik artan talebi karşılamak için çeşitli çikolatalı şekerlemeleri seri üretmeye başlamıştı.
Günümüzde Çikolata Çeşitleri
Modern çikolataların çoğu son derece rafine edilmiş ve seri üretilmiştir, ancak bazı çikolata şefleri çikolata kreasyonlarını hala elle yaparlar ve malzemeleri mümkün olduğunca saf tutarlar. Çikolata günümüzde hala içilebilir, ancak daha çok yenilebilir bir şekerlemede veya tatlılarda ve unlu mamullerde tüketilmektedir.
Artık marketlerde satılan çikolatalar pek sağlıklı olarak kabul edilmese de, bitter çikolata kalp sağlığına uygun, antioksidan açısından zengin bir besin olarak da diyet listelerinde yerini almıştır.
